MADDENİN HALLERİ

Maddenin halleri nedir?

Boşlukta yer kaplayan, Kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan ve bu değerleri ölçülebilen  her şeye "madde" denilmekteydi, maddenin sınıflandırılması konusunda bu bilgileri sizlere vermiştik.

Maddeler Atom ya da moleküllerden oluşur, bu atom ya da moelküllerin durumuna göre madde çeşitli haller alır işte bu maddelerin faz durumlarını tanımlayan terim ise "Maddenin halleri" dir.

16 tane madde hali tanımlanır ve madde, istenildiğinde ortam şartları elverişli hale getirilerek bir halden diğerine dönüştürülebilir.

Maddenin iç yapısı

Maddenin klasik halleri

1. Maddenin Katı hali

2. Maddenin Sıvı hali

3. Maddenin Gaz hali

Maddenin katı hali

Maddenin katı hali belirli bir şekle ve hacme sahiptir. Katı maddeyi oluşturan atom ve moleküller yok denecek kadar azdır. Atom ve moleküller arasında bir düzenlilik vardır.Atomlar titreşim hareketi yaparlar.Maddenin en düzenli halidir.

Maddenin katı hali özellikleri

1. Tanecikleri birbirine temas eder.

2. Tanecikleri arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır.Bu sebeple maddenin en düzenli halidir.

3. Tanecikleri yer değiştiremez.Sadece bulundukları yerde sürekli titreşim halinde bulunurlar.Öteleme hareketi yapamazlar.

4. Belirli bir şekli vardır.Bu şekli bulundukları kabın yada ortamın şekline göre değiştirmez.

5. Sıcaklık ile genleşebilir .Sıcaklık etkisi ile tanecikler birbirinden uzaklaşır ve hacim artar.Ama sıkıştırılamazlar çünkü tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır.

Maddenin Sıvı hali

Maddenin sıvı hali, belirli bir şekle sahip değildir. Sıvılar akışkan olduklarından bulundukları kabın şeklini alır. Sıvı halde atom veya moleküller katılardan daha düzensiz olup tanecikler arası boşluklar katılardan daha fazladır ama sıkıştırlamazlar. Birazcık düzensiz hareket vardır.Ayrıca bulundukları kabın şeklini alırlar ve bir halden başka bir hale girebilirler.

Maddenin Sıvı halinin özellikleri

1. Kendilerine ait bir şekilleri yoktur.Bulundukları kabın şeklini alırlar.

2. Akışkan halde bulunurlar.Fakat her sıvının akışkanlığı aynı değildir.Yoğunluklarına göre değişkenlik gösterirler.

3. Tanecikleri birbiri ile temas halindedir.

4. Tanecikleri arasındaki boşluk katılardan daha fazla olmasına rağmen çok azdır.

5. Tanecikleri birbiri üzerinden kayarak hareket edebilirler.Yani tanecikleri yer değiştirebilir.Bu sayede akışkan olurlar.

6. Hem titreşim hem de öteleme hareketi yaparlar.

7. Sıcaklık etkisi ile genleşebilir.Sıkıştırılamaz.

8. Maddenin sıvı hali katı haline göre düzensizdir.

9. Katı haldeki bir maddenin sıvı hale geçmesi için dışarıdan ısı enerji alması gerekir.Bu değişim fiziksel bir değişimdir.

Maddenin Gaz hali

Atom veya moleküllerin arasında boşlukların en çok olduğu haldir. Gaz tanecikleri arasında boşluk fazla olduğunda gazlar sıkıştırılabilirler. Gaz tanecikleri düzensiz olarak hareket ederler. Bu hareketleri sırasında gaz molekülleri birbiri ile homojen olarak karışabilirler. Bunların yayılmaları hissedilebilir veya gözle takip edilebilir.

Maddenin Gaz halinin özellikleri

1. Maddenin taneciklerinin serbest hareket ettiği fiziksel hal gaz halidir.

2. Tanecikler birbirinden bağımsız sürekli hareket halindedir.

3. Belirli bir şekilleri ve hacimleri yoktur.

4. Tanecikleri arasındaki boşluk çok fazladır.En fazla boşluk bulunan haldir.

5. Boşluğun çok olmasından dolayı rahatlıkla sıkıştırılabilir.Sıkışma etkisi ile sıvı hale geçebilir.Sıcaklık etkisi ile katı ve sıvılara göre daha iyi genleşebilirler.

6. Akışkan haldedir.

7. Bulundukları kabın her yerine eşit oranda dağılırlar yani bulundukları kabı doldurarak kabın şeklini alırlar.

8. Hem titreşim hem de öteleme hareketi yaparlar.

Maddenin Diğer Halleri

1. Sıvı kristal

2. amorf katı

3. Manyetik düzenli

4. Süper iletken

5. Süper akışkan

6. Bose-Einstein yoğunlaşması

7. Rydberg molekülü

8. plazma (iyonlaşmış gaz)

9. Kuark-gluon plazması

10. Dejenere madde

11. Süper katı

12. Sicimsi sıvı

13. Süper cam

Amorf katı

Amorf katı atomların kararlı bir kristal yapıya sahip olmadığı katılar için kullanılan terimdir.

Sıvı kristal

Sıvı kristaller, sıvıların ve katı kristallerin özellikleri arasında özelliklere sahip olan kimyasal maddelerdir.

Süperiletken

Süper iletken (Üstün iletken), elektriksel iletkenlikleri sonsuza ulaşan maddelere denir.

Bose-Einstein yoğunlaşması

Bose-Einstein yoğunlaşması bozonlardan oluşan maddelerin mutlak sıfır sıcaklığına çok yakın değerlere kadar soğutulmasıyla ortaya çıkan maddenin bir halidir.

Plazma (iyonlaşmış gaz)

Plazma, basitçe gaz haldeki maddelerin manyetik kutuplaştırmaya bağlı doğrusal noktalarda oluşan fiziksel ve kimyasal reaksiyonun kontrollü etkileşim sürecine verilen genel ad.